Uit de familie

Eerst en vooral, van iedereen aan iedereen:

Ne gelukkige!

Véél dansplezier, veel levensgenot en nog veel van die dingen!!! Dat wij samen plezierige dingen mogen beleven en dat ons samenzijn ons moge verrijken!

Annemie Gerené werd 27 desember voor de derde keer grootmoeder... Dochter Inge en haar Erik zorgden voor een kleindochter: Silke. Profisiat aan ouders en grootmoeder Annemie (en aan nonkel Joris en tante Renke, om grootnonkel Marc niet te vergeten...).

Minder prettig nieuws vernamen wij van Dirk Degelin (de akkordeonist die enkele keren Karel kwam vervangen). Hij verloor eind vorig jaar zijn grootmoeder. Wij bieden hem en zijn familie onze deelneming aan.

Karel Norga blaakt ondertussen weer van gezondheid! Hij verscheen al terug op de oefenstonden om zijn virtuoos spel te laten horen. Wij houden hem wel goed in de gaten, zodat hij in goeie kondisie blijft!


Korcula

Maandag 8 januari 12.12 uur kwam het verlossende bericht te voorschijn op Renaats kompjoeterscherm: wij worden offisieel uitgenodigd om deel te nemen aan het International Festival of Sword dances (Festival Viteških lgara), dat doorgaat in de stad Korčula op het eiland Korčula van 4 juli tot 23 augustus 2001! Wij worden verwacht op 4 juli om vanaf 19u30 deel te nemen aan de optocht doorheen de oude stad en aansluitend een optreden te verzorgen op het podium aan de haven. Verdere afspraken volgen na bevestiging van onze komst. Vermoedelijk hebben wij nog een tweede optreden op de volgende dag, eveneens op het podium aan de haven. Daarna zouden wij dan eventueel naar Lastovo oversteken (met de boot uiteraard), waar wij gast zouden zijn van de groep, die wij dan op onze beurt in 2002 naar Antwerpen zouden uitnodigen.

Hoe ziet onze reis er bijgevolg (waarschijnlijk) uit?

Wij zouden vertrekken op 2 of 3 juli 2001 met het vliegtuig. Vermoedelijk vanuit Schiphol, vanwaar Croatian Airlines een regelmatig vlucht onderhoudt op Zagreb. Vanuit Zagreb dan met het vliegtuig naar Split of Dubrovnik. Tenslotte de boot op naar Korčula, alwaar aankomst 2 of 3 of 4 juli. Mogelijk bestaan er in de zomerperiode direkte sjartervluchten op Split of Dubrovnik. Dat alles moeten wij nog uitvissen. Renaat vertrekt eind februari naar Lastovo en probeert daar nadere inlichtingen in te winnen. Misschien is er mogelijkheid om langs de Kroatische instansies kortingen te bekomen op één en ander. Momenteel kost de vlucht Amsterdam-Split een goeie 12.000 frankskes (luchthaventaksen inbegrepen).

Woensdag 4 en donderdag 5 juli zouden wij dan optreden in Korčula, om dan op 6 juli over te steken naar Lastovo. Daar zouden wij dan blijven tijdens het weekeinde om op maandag 9 juli terug huiswaarts te vliegen.

Dit alles is een voorlopig schema. Alles hangt af van de vlieg- en de vaartijden. Zohaast wij weten wie er mee gaat (wil; kan) kunnen wij aan een deftige organizasie beginnen denken. Iedere danser(es) en muzikant krijgt een formulier toegestopt(-stuurd). De vraag is om het onmiddellijk terug te bezorgen aan Renaat op het adres van Libin. (Rue Pairée 76 - 6890 Libin - telefoon en faks: 061 65 63 82 of e-meel renaat.van.craenenbroeck@skynet.be)


Zwaarddansen in Kroatië

Wanneer Steve Corrsin, de auteur van Sword dancing in Europa: a History, ons destijds bezocht om materiaal te verzamelen voor zijn boek over zwaarddansen en hij vroeg wat wij dachten van de Moreška van Korčula, moesten wij hem naar waarheid antwoorden, dat wij de dans gezien hadden in Strážnice en dat hij niets te maken had met de kettingzwaarddansen. Wat wij gezien hadden was duidelijk een dans van het type "moros y cristianos" (moren tegen kristenen), waarbij een kristelijke koningsdochter moet huwen met een moslimvorst. Beide partijen beelden dan een gevecht uit, waarbij tenslotte één partij de nederlaag lijdt. Wij hadden er geen flauw benul van dat er ook kettingzwaarddansen bestonden op hetzelfde eiland! Weliswaar had één van onze vrienden (Marcel Beaujean) ons verteld over een zwaarddans, die hij in 1972 gezien had in Blato en waarbij men met de zwaarden zou verbonden geweest zijn. Maar hij had het vooral over het rituele onthoofden van een os en zou ons zijn dia's laten zien, om na te gaan of het hier wel degelijk een kettingzwaarddans betrof (dat heeft hij ook gedaan, maar eerst in 1999 - zijn dia's waren namelijk zoek geraakt in zijn verhuis).

Het was op het zwaarddansfestival in Balingen 1999 (zie `t Zweertdanserke 103) dat we voor het eerst een groep met een kettingzwaarddans uit Korčula aan het werk zagen. En zo kwamen wij in kontakt met de rijke tradisie op dit eiland. Er bestaan namelijk niet minder dan vijf kettingzwaarden in verschillende dorpen. AI hebben zij veel gemeen, toch zijn ze verschillend. De uitvoerders zijn de kumpanjija, "militere" organizasies, die destijds opgericht zouden zijn door de boeren uit het binnenland van Korčula om zich te beschermen tegen de voortdurende aanvallen van zeerovers. Heden danst men in Blato, Čara, Smokvica, Pupnat en Žrnovo. In dit laatste dorp heet de dans Moštra .

De zwaarddans werd meestal in de vastenavondtijd uitgevoerd en maakte deel uit van een uitgebreid ritueel. Er werd een schijnkoninkrijk opgericht, met koning, rechters, advokaten, dokters, kapitein, sekretaris, en tal van andere figuren. Na de dans werd een os het hoofd afgehouwen. Gebeurde de onthoofding met één enkele slag dan voorspelde dat een uitstekende jaar. In het andere geval... De verorbering van die os was dan weer de aanleiding tot een smulpartij van jewelste.

Naast deze vijf reizwaarddansen kent de stad Korčula nog 2 groepen die de Moreška dansen, zodat het eiland in totaal zeven zwaarddansgroepen huisvest!

Tijdens het festival krijgen wij de kans al deze groepen aan het werk te zien.

Ook op het eiland Lastovo (een 20 km van Korčula) wordt een reizwaarddans (Pokladarsko kolo) uitgevoerd. Maar spesiaal is dat hier wel een honderdtal deelnemers zijn! Over deze dans en zijn rituelen komen wij later terug na ons bezoek in Februari. Er zou nog een Kroatische reizwaarddans bestaan, de Tripinjdansko kolo, uitgevoerd door Kroaten, die in Montenegro (Crna Gora) aan de Boka Kotorska wonen en die uitgevoerd wordt met zakdoeken (die strak gespannen gehouden worden) in plaats van zwaarden. Wij hebben daar (Kroatische) dokumentasie over, die wij echter nog niet doorknauwd hebben ... Maar uit de afgebeelde figuren kunnen wij afleiden dat er inderdaad een verband bestaat met de reizwaarddans. (rvc)

Optocht

Wij hadden het er al over in het vorige 't Zweertdanserke: we werken aan een figuur om in de optochten iets meer leven te brengen. Wij hebben dat bij de laatste zwaarddans oefening uitgeprobeerd en dat lukt ons aardig. Nu zoeken wij echter naar een vlot trommelritme om het geheel te begeleiden. Daarbij willen wij ons groskes inschakelen. Wij zoeken dus een gerenommeerd groskesspeler. Geen schrik: het is geen héél grote groskes... En wie helpt ons een pittig ritme samen te stellen ?

Driekoningen

Ze zijn rondgetrokken op 6 en 7 januari en ze hebben het er goed van afgebracht. Een goeie twaalfduizend frankskes komen de groepskas aandikken. Bedankt aan alle deelnemers en bedankt Jan Michiels, die bij de organizasie weerom een stel haren is kwijtgeraakt, maar het hem dan toch maar gelapt heeft!

Voorpagina

De voorpagina waseigenlijk bedoeld om bij een Speurtocht te horen, maar plaatsgebrek verwijst ons naar het volgende nummer. Wij zullen het daar hebben over enige merkwaardige gegevens over reizwaarddansen in Kroatië.

Kalender

Redaktie

Renaat Van Craenenbroeck
Rue Pairée 76
6890 Libin-Bas
Tel: 061 - 65 63 82
- - -
Mark van Orshoven
Stierstraat 34
2018 Antwerpen
Tel: 03 - 235 29 98

de dansgroep - de zwaarddans - Renaat Van Craenenbroeck

inhoudstafel - hoofdmenu