Uit de familie
Konden Astrid en Ludo Hoen ons nog in het vorige't Zweertdanserke met fierheid de geboorte van hun kleinzoon melden, dan mocht het jaar toch niet in vreugde eindigen: op 28 december overleed Ludo's moeder in het Sint-Elisabethziekenhuis te Antwerpen, na een langdurige ziekte. Wij delen in, hun droefheid en wensen hun sterkte toe in de komende dagen. Twee weken eerder fleurde Herman Suetens zijn gezicht op bij de geboorte van zijn vijfde kleinkind, Felix. Proficiat, Herman en Lieve. Ik geloof dat jullie nu daarmee aan de kop van het peleton zitten!!!
Het regent... (2)
jawel, jawel... uitnodigingen. 30 december krijgt Renaat een telefoontje van de organisator van het festival van Zagreb in Kroatië. De man woont in Duitsland, in de buurt van Traunstein. En hij houdt zich ook bezig met de revival van de Kroatische reizwaarddansen. Nu heeft er jaarlijks op het eiland Korcula in de Adriatische zee een Festival plaats waarop de vijf reizwaarddansgroepen van het eiland en de twee Moreska groepen hun dans uitvoeren. Telkenjare wordt er ook een buitenlandse zwaarddansgroep uitgenodigd. Dit jaar had men aanvankelijk de zwaarddansers van Traunstein (zie 't Zweertdanserke nr. 102) uitgenodigd, maar blijkbaar kragen die het niet voor mekaar om de reis te organiseren. Zo was hij dringend op zoek naar een andere groep. En toen dacht hij aan Lange Wapper. Wij zouden moeten aanwezig zijn op 5 en 6 Juli op het eiland om er de zwaarddans uit te voeren. De uitnodiging loopt echter over een volle week. Voor of na dit optreden kan de groep enkele dagen uitrusten op een ander eiland: Lastovo. Ook daar is er een traditionele reizwaarddans. Als tegenprestatie wordt van Lange Wapper verwacht, dat ze de groep van Lastovo uitnodigt naar Antwerpen. Die groep bestaat uit een 30tal personen. Er moet wet heel snel een beslissing getroffen worden: de tijd dringt.
Intussen vernemen wij, dat het bestuur besloten heeft deze uitnodiging trachten te verleggen naar 2001. En de groep van Lastovo zouden wij dan uitnodigen met Halfvasten 2002.
Maar dit is niet alles: het Festival van Edegern is blijkbaar op zijn beide blote knieën komen smeken om de zwaarddans op het Festival uit te voeren. En Lange Wapper heeft toegezegd voor 15 augustus 2000...
En dan vroeg Els Vervaet of we geen zin hadden om op te treden tijdens het Amateurkunstenfestival in Antwerpen. En ook dat hebben we toegezegd. Datum : eind april/begin mei. Maar dit keer ~ zwaarddans 111
Wordt vervolgd...
Wereldrekord groepsvendelen
Dat de Witte zo majestueus op de voorpagina prijkt heeft zo zijn redenen. De groep Boerke Naas uit Sint-Niklaas vierde vorig jaar zijn vijftigjarig bestaan Dat kan tellen 1 En zo werd in het kader van de feestelijkheden een idee uit 1981 (!) bovengehaald : een wereldrekord groepsvendelen vestigen om in het Guinnessrekordboek te komen. De datum, die voor het evenement werd uitgekozen was deze van het grote jaarlijkse Ballonfeest in de stad van Sint-Niklaas: 5 september 1999. Er werden tal van groepen aangeschreven om aan een aannemelijk aantal vendeliers te komen, die allemaal tesamen de Brechtse reeks zouden uitvoeren. Na een moeilijke start slaagde men erin 174 geïnteresseerden bijeen te krijgen. Daar zijn er nog een flink stuk afgevallen, maar op 5 september stonden tenslotte op de Sint-Niklase Markt 132 vendeliers. En één daarvan vertegenwoordigde Lange Wapper: Wim Deroo. Met de Antwerpse vlag! En daarmee schreef Wim Deroo zichzelf en Lange Wapper de geschiedenis in als één van de 23 groepen die aan het gebeuren deelnamen. Bedankt Wim en proficiat voor het nemen van het initiatief!
Het duurt nog wel een tijdje voor het rekord in het Guinness boek terecht zal komen. Maar wij wensen Boerke Naas alvast van harte proficiat én voor zijn halve eeuw én voor het initiatief!
speurtocht 38
Lieve God, wat is het alweer een tijd geleden dat wij in het verleden aan het snuisteren waren! Ons laatste bijdrage verscheen in nummer 100 en dat nummer dateert van oktober 1997! Voor wie Speurtocht niet kent: in oktober 1979 (1) namen wij het besluit de oude teksten in verband met zwaarddansen, die terug te vinden zijn in stads- en kerkrekeningen, en die in diverse publikaties werden en worden geciteerd aan een nauwkeurig onderzoek te onderwerpen. Wij wilden ze eerst en vooral kontroleren op hun korrekte lezing, maar ze daarenboven ook plaatsen in hun juiste kontekst. Van af het begin stootten wij op verkeerdelijke interpretaties van teksten en/of woorden en plaatsten wij vragen bij loze beweringen. Dat liep vlot tot in het jaar 1986. 't Zweertdanserke liet toen geruime tijd verstek gaan. In maart 1995 in 't Zweertdanserke 85 zetten we de reeks voort. "Voort" is niet het juiste woord... Omdat er intussen een nieuwe generatie was komen opdagen, vatten wij de vorige bijdragen samen en bespraken opnieuw bondig de reeds besproken teksten. Zo hebben wij een aantal plaatsen kunnen lokaliseren waar er zwaarddansen waren of waar er zwaarddansers optraden tussen 1389, de oudst gekende vermelding, en 1439. Wij zetten ze hieronder op
En even de jaartallen er bij plakken. De met een asterisk (*) gemerkte jaren zijn deze waar het optreden gebeurde in de Vastenavondtijd.
| Brugge: 1389*, 1391*(?), 1404*, 1406*, 1408*, 1419. | |
| Den Broek (Brugge): 1408*. | Sint-Lauwereins (Brugge): 1408*. |
| Oudenburg: 1409*, 1432*, 1438. | Gistel-ambacht: 1409*. |
| Gistel: 1410 (?). | Damme: 1419. |
| Oudenburghoek: 1432*. | Zandvoorde: 1432*. |
| Klemskerke: 1438. | Oostende: 1438. |
| Aalst: 1439* (2x). | |
Deze keer hebben wij het over een bijkomende lokalizering: Dendermonde. In de stadsrekening
over het jaar 1440-41 vinden wij daar volgende tekst:
Gheschinct den Wijken smaendachs na groot vastelavont mids
gaders der guld en(de) den scolemeesters en(de) den danssers
mette zweerde(n) in al xxxi s(chellingen) g(roo)t
(RAB - Rekenkamer 38 009 - folio 28 (niet-genummerd) recto - post 6)
Erg veel wijzer maakt deze tekst ons niet. Kijken wij de datering na, dan zien wij dat het optreden gesitueerd is in 1441. In de vastenavondperiode eens te meer.
Ter gelegenheid van Vastenavond werden er verschillende prestaties geleverd door diverse verenigingen: de gilde, de choolmeesters, de wijkorganisaties en ook dansers met zwaarden.
Interessant is, dat voor het eerst er duidelijk gesproken wordt over dansers (de term was al eerder gebruikt) met als enig attribuut: zwaarden.
Blijkbaar maakten ze geen deel uit van de wijken. Kwamen ze van elders? Of waren het Dendermondenaars? Wij hebben er het raden naar.
In onze verdere speurtocht gaan wij Dendermonde nog dikwijls tegenkomen. Laat mij toe u er nog even aan te herinneren, dat alle bovenstaande gegevens ouder zijn dan om het even welke vermelding uit een ander europees land. Wij zullen nog een vijftal jaren moeten wachten vooraleer er vermeldingen uit andere landen bekend. Maar die komen dan wel uit sterk uiteenlopende gebieden: Brunswijk (Braunschweig) ligt in Duitsland, Cheb in Tsjechië, Ourense in Galicië(Spanje) en Dordrecht in Nederland!
De bewering, dat Vlaanderen de wieg is van de reizwaarddans is dan ook een hachelijke zaak
Oefening!
Het begint weer te spannen! Nog drie oefenstonden en wij presenteren voor de 31 ste keer de Antwerpse zwaarddans. Even een rugsteuntje voor de grote vergeters: de oefenstonden gaan door telkens op zondagnamiddag om 16.00 uur en dit op 30 januari, 27 februari en 26 maart 2000. IEDEREEN MOET AANWEZIG ZIJN!!! 30 januari is daarenboven de allerlaatste gelegenheid om zich in orde te stellen met zijn LIDGELD! Wie na deze datum nog niet in orde is, vergete het maar voor het jaar 2000... Dat de zwaarddans zelve doorgaat op 2 april 2000 is u allicht wel stillaan bekend. Maar hebt ge ook genoteerd dat we op zaterdag 11 maart 2000 affisjes gaan rondhangen? En dat wij dan op u rekenen?
Redaktie
Renaat Van Craenenbroeck
Rue Pairée 76
6890 Libin-Bas
Tel: 061 - 65 63 82
- - -
Mark van Orshoven
Stierstraat 34
2018 Antwerpen
Tel: 03 - 235 29 98