Tsjechoslowakije
Het is zo ver! Wij hebben de officiële uitnodiging op zak! Onze eerste bijeenkomst was net achter de rug als ze ons per aangetekende uit Praag toekwam.
Wij zijn welkom in Straznice (spreek uit Straazjnitse) van 21 juni tot 27 dito. Een gedacht van waar Straznice ligt? Laat ons het u even verduidelijken: in Zuid-Moravië. Dat zegt u natuurlijk nog niet veel. Daarom een kaartje:
Zie je? het ligt dus nog een goede 300 kilometer voorbij Praag, halfweg tussen Brno en Bratislava. Bratislava ligt dan weer zo ter hoogte van Wenen. Het is een erg klein stadje, dat zijn bekendheid dankt aan het Folklorefestival, dat er jaarlijks plaats heeft en dat als het belangrijkste festival achter het IJzeren Gordijn mag aanzien worden. Nog interessant om weten: het ligt juist binnen de wijngrens.
Het programma van dit jaar (38e Festival) draagt de titel "Liederen en Dansen van de Vriendschap" (maar dan in het tsjechisch) en staat in het teken van de zwaarddans. Als andere landen werden uitgenodigd: de Sovjetunie, Joegoslavië, Spanje en Engeland. Uit de drie laatste landen zijn ons reizwaarddansen bekend, uit de Sovjetunie niet. Vandaar onze veronderstelling, dat het begrip zwaarddans hier ruimer dient begrepen te worden dan wij normaal doen.
Op het eerste zicht wordt er niet zo veel werk van ons verwacht. Optreden in twee voorstellingen en een paar uur in een optocht meesjokken. Wellicht komen daar echter nog lokale voorstellingen bij.
Om niet heel de tijd in dat klein ding vast te zitten, willen wij een tweetal dagen in Praag doorbrengen. Ons reisschema gaat er dan hoogstwaarschijnlijk als volgt uitzien:
| Zaterdag | 18.06 | vertrek in de héél vroege uurtjes om in één trek door te boren tot Praag. |
| Zondag | 19.06 | geleid bezoek aan Praag - een miljoenenstad én een fantastische stad. |
| Maandag | 20.06 | shopping in Praag |
| Dinsdag | 21.06 | afreis naar Stráznice, alwaar aankomst rond de middag. |
| Woensdag | 22.06 | bezoek omgeving |
| Donderdag | 23.06 | |
en |
voorbehouden voor repetities op scene. | |
| Vrijdag | 24.06 | |
| Zaterdag | 25.06 | |
en |
optocht en optredens.. | |
| Zondag | 26.06 | |
| Maandag | 27.06 | na het ontbijt de bus in en wip terug; naar de vaderstad! In één trek... |
Plezierig is, dat onze uitnodiging is uitgebreid tot 35 dansers, muzikanten, bestuursleden, waar er oorspronkelijk slechts 25 plaatsen voorzien waren. Zo kunnen wij een stel vrouwelijke danseressen mee op sleeptouw nemen! Wist gij trouwens, dat Praag op minder dan 1000 km van Antwerpen ligt? En wist ge dat Tsjechoslowakijë (zo een beetje als België eigenlijk uit twee gebieden bestaat: Bohemen (dat in Het duits ook die Tschechei genoemd wordt - in het tsjechisch Cechy) en Slowakije (in Het tsjechisch Slovensko)? Dat die twee ieder een eigen taal hebben? En dat die twee elkaar nog wel eens in het haar zitten? Maar wat is dan Moravië, waar we het over hadden? Wel, volgrens de Moraven zelf (die tussen haakjes grote zwanzers) zijn is moravië de stilte, wanneer na het tsjechische volkslied, het slowaakse dito gespeeld wordt... Een derde (klein) gebied dus, waar de twee grotere stillekens over zwijgen ... Kennen wij in België ook niet zoiets? Allee, aan liet werk nu: wij moeten het ginder goed arranzjeren!
uit de familie
Jan Van Hecke begint het dus eindelijk door te hebben: de redaksie heeft iets tegen hem (cfr vroegere 't Zweertdanserkes). Heeft hij en zijn vrouw Jenny toch reeds op 15 juni voor een tweede flinke dochter gezorgd: Annemie en komen wij nu eerst met onze felisitaties aandragen...
start
En ja, ze waren er weer: bijna allemaal. En weer enkele nieuwe gezichten er bij: Stefaan De Raedt en Daniël Lijtens, allebei nog student. Goede dansers, die vrij vlug de rangen konden aansluiten. Rudy Jacobs, nog een nieuw gezicht, danst bij Gelmel en ook voor hem stelt deelnemen, mits enige deskundige uitleg, weinig problemen. Hij werkt, heeft iets met kompjoeters te maken. Spijtig, ons Frankske Claes ziet het voor dit jaar niet zitten. Volgend jaar terug op het appèl, hee Frank!
Alex Leys werd ook opgenomen op de lijst, maar als bestuurslid van een voetbalploeg, liggen de zondagse uren hem niet. Dit jaar meedoen met Halfvasten zit er dan ook niet in. Maar wellicht wel in Tsjechoslowakije!
Koert Vaessen is ook een mogelijke kandidaat...
Zat het de eerste keer wel snor, de tweede bijeenkomst waren er meerdere, die hun kat stuurden. Eventjes snel het volgende neerschrijven
| - | wie een grondige reden heeft om niet op de oefenstonde aanwezig te zijn, wordt vriendelijk verzocht Renaat daarvan telefonisch op de hoogte te brengen: zie zijn nummer op de volgende bladzijde. |
| - | ieder van ons kan best wat oefening gebruiken! |
| - | kom op tijd. 16.00 uur is vier uur en niet een stuk later. Dat geeft ons de mogelijkheid het maksimum te halen uit de twee kleine uurtjes, die ons ter beschikking staan. |
O.K.? Dan rekenen wij daar voortaan op!
speurtocht (15)
Wij komen nog eens terug op de Damse stadsrekening van 1418/19, waarin sprake van een vergoeding van twee kannen wijn, die werd geschonken aan scheepsgezellen vanuit Brugge, die kwamen "spelen met het zweerd". Wij hadden het over deze tekst reeds uitvoerig in 't Zw 30 in onze bijdrage 13.
In verband met deze tekst moeten wij nog iets rechtzetten, wat door Dr. B. Verstraete gepubliceerd werd in zijn artiekelenreeks over de Vlaamse reizwaarddans in De Speelman 1941 - nummer 17. Verstraete schrijft daar het volgende:
"Men kan zich de vraag stellen met hoeveel deelnemers onze zwaarddansen werden uitgevoerd. We hebben getracht dit op te maken uit de betaalde sommen. Soms lukt het, soms niet. Zo zeggen b.v. de rekeningen van Damme (1418) dat gegeven werden "ij kannen wins van iiij gr., val. xvj st." 16 stuivers = 192 penningen, betaald voor 48 kannen wijl die elk 4 deniers (of penningen) groot kostten: vermits nu ieder 2 kannen wins kreeg waren er dus 24 dansers." (p.12)
Op het eerste zicht een redenering, die sluit als een bus. Maar als ge er ons vorige bijdrage eens op naslaat ('t Zw 38), dan zult ge daar lezen, dat een 1/2 kan zo iets van een twee en een halve liter inhoud had! Dus bijna 10 liter wijn de man! En dat aan die prijs! Het moet daar wel een zatte processie geweest zijn, zo dit waar zou zijn.
De berekening van het aantal dansers klopt natuurlijk niet. Verstraete heeft zijn interpretatie gebaseerd op de onvolledige Iezing, zoals ze voorkomt in Le Théátre villageois van Edmond vander Straeten (deel 1 - p.29 in voetnoot). Wij hadden er reeds op gewezen, dat vander Straeten enkel sprak van gesellen, daar waar in de tekst erg duidelijk scepghesellen staat. Zo ook is de oorspronkelijke tekst te lezen: "ij k. wine' van iiij groot de stoop". Die "de stoop" is weggelaten in vander Straeten tekst weergave. En zo trapte Verstraete in de val...
Een stoop is de helft van een kanne, zodat 2 x 2 kannen x 4 groot = 16 schellingen.
Daaruit blijkt dan weer, dat het opzoeken van de oorspronkelijke teksten absoluut noodzakelijk is. Foutieve weergave kan makkelijk leiden tot foutieve besluiten.
Hoeveel dansers waren er dan in Damme? Juist kunnen wij het niet bepalen, maar 2 kannen is een 9 á 10 liter. Zou een aantal van twaalf dansers, plus misschien enkele muzikanten en/of figuranten dan niet eerder aanvaardbaar zijn?
Vergelijken wij de hoeveelheid wijn, die hier geschonken werd, met deze die in 1432 te Oudenburg werd geschonken, namelijk een enkele kan per groep, dan kannen wij ons de vraag stellen of de Brugse groep wellicht talrijker was ...De vraag blijft open: een antwoord is er (nog niet. Mogelijk brengt de vergelijking met volgende teksten iets op!
| REDAKTIE : | Renaat Van Craenenbroeck Vleminckveld 29 - 2000 Antwerpen Tel. (031)33 61 48 |